Przepisy gwarantują wszystkim pacjentom, także w średnim i podeszłym wieku, równy dostęp do leczenia i badań. Dlatego bardzo ważne jest, abyśmy znali swoje prawa i wiedzieli, jak z nich korzystać.

Prawo do badań

Choć lekarz nie ma obowiązku kierować nas na każde badanie, o które poprosimy, nie znaczy to, że może wcale nie kierować starszych pacjentów na badania profilaktyczne. Zlecanie badań profilaktycznych należy do podstawowych obowiązków lekarza POZ.

Jeśli potrzebujemy badań profilaktycznych, a lekarz odmawia nam skierowania, krótko i rzeczowo wyjaśnijmy,dlaczego uważamy, że potrzebujemy badania, o które prosimy.

UWAGA! Lekarz nie może odmówić badania, twierdząc, że "program profilaktyczny nie obejmuje osób w naszym wieku". Mamy wtedy prawo do badania poza programem.

(podstawa prawna: Par. 4 Rozporządzenia Ministra Zdrowia ws. świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej - Dz.U. 2016, Dz.U. 2017 poz. 125, poz. 86)

Prawo do diagnozy

Zdarza się, że gdy opisujemy lekarzowi swoje dolegliwości, słyszymy, że "to już taki wiek". Jeżeli lekarz próbuje w ten sposób zakończyć rozmowę z nami i odesłać nas bez zajęcia się naszym problemem zdrowotnym - protestujmy. Lekarz ma obowiązek badania pacjentów, rozpoznawania chorób i zapobiegania im oraz leczenia i rehabilitacji pacjentów chorych.

Nawet jeśli problem zdrowotny jest związany z wiekiem, lekarz ma obowiązek nas zbadać.

(podstawa prawna: art.2 Ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty - Dz.U. 2017 poz. 125)

Prawo do informacji

Jako pacjenci mamy prawo otrzymywać od lekarza informacje o swoim stanie zdrowia oraz o tym, jak przyjmować zalecone leki. Lekarz powinien udzielać wyjaśnień w sposób zrozumiały i przystępny dla pacjenta. Nie bójmy się pytać. mamy prawo prosić o wyjaśnienia tak długo, aż przekazana informacja będzie dla nas w pełni zrozumiała.

(podstawa prawna: art.9 Ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta - Dz.U. 2017, poz. 1318)

Prawo do leczenia bólu

Niektórzy pacjenci w starszym wieku słyszą od swoich lekarzy, że "starość musi boleć". Jednak prawo gwarantuje nam, pacjentom, prawo do leczenia bólu. Lekarz ma obowiązek zareagować, gdy zgłaszamy mu odczuwanie bólu.

Każdy lekarz powinien określić stopień natężenia bólu u swojego pacjenta, podjąć jego leczenie (za pomocą leków a także zabiegów fizjoterapii). Powinien także monitorować, czy podjęte działania przynoszą nam ulgę.

(podstawa prawna: art.20a Ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta - Dz.U. 2017, poz. 1318).

Jak przygotować się do rozmowy ze swoi lekarzem?

Często narzekamy, że lekarze nas nie słuchają i nie przekazują nam ważnych informacji. Jednak my, pacjenci, często postępujemy w podobny sposób. Aby wizyta u lekarza przyniosła efekty, warto przygotować się do rozmowy i jasno określić swoje oczekiwania.

• Częstym błędem pacjentów jest podawanie lekarzowi wielu nieistotnych szczegółów. Jak każdy człowiek, może wtedy po prostu przestać nas słuchać. Dlatego ograniczmy się tylko do ważnych informacji.
• Przed wizytą zastanówmy się, jakie problemy zdrowotne chcemy zgłosić lekarzowi i jakie pytania mu zadać. Zapiszmy je.
• Przygotujmy listę wszystkich leków, ziół i preparatów, które przyjmujemy (także tych bez recepty). To zaoszczędzi czas na rozmowę o innych ważnych sprawach.
• Jeśli mamy niepokojące objawy, zapisujmy je przynajmniej przez  dwa tygodnie przed wizytą. Jeśli to np. ból głowy, mdłości, ból żołądka - notujmy, o jakich porach się pojawiają. Gdy chodzi o skoki ciśnienia lub temperatury - prowadźmy pomiary i zapisujmy ich wyniki. Zapiski z naszych obserwacji i pomiarów pokażmy lekarzowi i wyjaśnijmy krótko co nas w nich niepokoi.
• Jeśli odczuwamy ból, rzeczowo opiszmy, gdzie jest zlokalizowany i jak często nam dokucza.
• Na wizytę zabierzmy wyniki badań i informacje od innych lekarzy, u których się leczymy.